สัตว์ 4 ทิศ คืออะไร
สัตว์ 4 ทิศ มาจาก Medicine Wheel ของชนพื้นเมืองอเมริกา (American native) เป็นทั้งปรัชญาและโหราศาสตร์โบราณ เป็นเครื่องมือในการรู้จักตนเอง ดังเช่น อริสโตเติล (ARISTOTLE) กล่าวไว้ว่า การรู้จักตนเอง เป็นจุดเริ่มต้นแห่งปัญญา และสอดคล้องกับการเปลี่ยนคนไทยสู่คนไทย 4.0
สัตว์ 4 ทิศเดิมทีไม่มีหนู แต่เป็นหมาป่า และมีสัตว์มากกว่า 4 ตัวที่คนไทยเรียนรู้ ธาตุของสัตว์ 4 ทิศเดิมไม่เหมือนปัจจุบัน ทิศเหนือ กระทิงเป็นอากาศธาตุ ส่วนทิศตะวันออก อินทรีย์เป็นธาตุไฟ ซึ่งตำราหลายเล่มระบุไม่เหมือนกัน
ในประเทศไทย สัตว์ 4 ทิศนำมาอธิบายสอดคล้องกับ DISC Model ที่คิดค้นโดยศาสตราจารย์ ดร. วิลเลียม มาร์สตัน ตีพิมพ์ในหนังสือ Emotion of Normal People มีการบัญญัติทิศ ระบุธาตุใหม่ทั้งหมด และเรียนรู้สัตว์ 4 ทิศในมิติแบบไทยๆ จากต้นทางที่มีการเผยแพร่มาแบบผิดๆตั้งแต่ต้น
ส่วนตัวยังไม่เคยเห็นสัตว์ 4 ทิศปรากฏในงานวิจัยใด เป็นเพียงแบบจำลองการเรียนรู้ เพื่อเข้าใจตนเอง แต่หลังๆมา Life coach เอาไปสอนเพื่อพิจารณาคนอื่น (เรียนมาแบบครูพักลักจำ ไม่เข้าใจวัตถุประสงค์จริงๆ)
ถ้าจะเข้าใจตนเองผ่านสัตว์ 4 ทิศ ยังมีองค์ความรู้อื่นๆ มาหนุนเสริมอีก เช่น Intuition ของ Carl Jung หรือประเทศไทยเรียกว่า ปัญญา 3 ฐาน และมีเรื่อง self เป็นต้น
สาเหตุที่สัตว์ 4 ทิศได้รับความนิยมเพราะจำง่าย และพฤติกรรมมนุษย์ทั้ง 4 รูปแบบสอดรับกับจริต 6
โทสะจริต วิตกจริต ราคะจริต และสัทธาจริต แต่ยังขาดพุทธิจริตและโลภะจริต รวมถึงกระบวนการสังเกตตนเอง รับรู้อารมณ์ ความคิดของตนเอง
โดยส่วนตัว พิจารณาว่า สัตว์ 4 ทิศเป็นเครื่องมือ เพื่อการค้นหาตัวเองที่ดี จดจำง่าย เข้าใจง่าย
มองเห็น รู้เท่าทันตนเองได้ง่าย นำไปใช้ได้ เพียงแต่ เราในฐานะผู้สอนต้องรู้ที่มา รู้ต้นทาง
ไม่อย่างนั้นจะกลายเป็น mythology มากกว่า methodology ที่จะยังประโยชน์ให้ตนเองและผู้อื่น
